پرسشنامه توانایی ها و مشكلات - معلم
کریمی صاعدی؛ انستیتو روان پزشکی لندن
Strengths and Difficulties Questionnaire (SDQ)
http://www.sdqinfo.com/py/sdqinfo/b3.py?language=Farsi
Goodman R‚ Meltzer H‚ Bailey V (1998)
پرسشنامه توانایی ها و مشكلات 2-4 سال: فرم معلم
1. احساسات دیگران را رعایت می كند
2. بی قرار و بسیار پر تحرك است ، نمی تواند مدت زیادی یك جا آرام بگیرد .
3. اغلب از سردرد و دل درد و یا حال تهوع شكایت دارد
4. چیزهایی را با دیگران قسمت می كند(مثل شیرینی ، آب نبات،اسباب بازی، مداد و ...)
5. اغلب زود از كوره در میرود و سرو صدا و دعوا راه میاندازد
6. تقریبا گوشه گیر است ، بیشتر تنهائی بازی می كند
7. عموما حرف شنو است ، معمولا هر چه بزرگتر ها بگویند انجام می دهد
8. نگرانی های زیادی دارد ، اغلب به نظر نگران میاید
9. اگر كسی صدمه دیده ، ناراحت و یا مریض است او كمك می كند
10. دائم وول میزند و میجنبد
11. حداقل یك دوست خوب دارد
12. اغلب با بچه های دیگر می جنگد و به آنها زور می گوید
13. اغلب غمگین ، دل گرفته و یا گریان است.
14. عموما بچه های دیگر او را دوست دارند.
15. زود حواسش پرت می شود و تمركز فكر خود را از دست می دهد.
16. در موقعیت های جدید مضطرب شده وبه دیگران می چسبد ، اعتماد به نفسش را زود از دست میدهد.
17. با بچه های كوچكتر مهربان است.
18. اغلب دروغ می گوید و یا حقه بازی می کند.
19. بچه های دیگر سر به سر او میگذارند و یا به او زور می گویند.
20. اغلب داوطلب می شود به دیگران كمك كند ( مثل پدر ، مادر ، معلمین یا بچه های دیگر).
21. می تواند باعث آزار دیگران باشد.
22. با بزرگترها بهتر كنار می آید تا با افراد هم سن و سال خودش.
23. با بزرگترها بهتر كنار می آید تا با افراد هم سن و سال خودش.
24. ترسهای فراوانی دارد ، خیلی زود وحشت می كند.
25. كارهایش را تا آخر انجام می دهد . دقت و توجه او خوب است.
آیا نظرات و یا نگرانیهای دیگری دارید ؟
• به طور كلی آیا فكر می كنید این کودک با هیچ یك از موضوعات زیر دچار مشكل می باشد:
احساسات ، تمركز كردن، رفتار یا كنار آمدن با دیگران ؟نخیر، بله كمی مشكل دارد، بله قطعا مشكل دارد، بله خیلی زیاد مشكل دارد
اگر جوابتان بله است ، لطفا : ً به سوالات زیر هم در مورد این مشكلات پاسخ دهید
• چه مدت است كه این مشكلات وجود دارند؟ کمتر از یک ماه، 1تا 5 ماه، 6 تا 12 ماه، بیش از یک سال
• آیا این مشكلات کودک را ناراحت یا پریشان می كند؟ نخیر، کمی، زیاد، خیلی زیاد
• آیا این مشكلات اثر بدی در زندگی روزمره کودک در موارد زیر دارد :
روابط با همسن و سال خود: نخیر، کمی، زیاد، خیلی زیاد
یادگیری در كلاس درس: نخیر، کمی، زیاد، خیلی زیاد
• آیا این مشكلات شرایط را برای شما و سایر بچه های کلاس سخت می كند؟ نخیر، کمی، زیاد، خیلی زیاد
پرسشنامه توانائی ها و مشكلات 4- 17 سال: فرم والدین
1. احساسات دیگران را رعایت می كند
2. بی قرار و بسیار پر تحرك است ، نمی تواند مدت زیادی یك جا آرام بگیرد .
3. اغلب از سردرد و دل درد و یا حال تهوع شكایت دارد
4. چیزهایی را با دیگران قسمت می كند(مثل شیرینی ، آب نبات،اسباب بازی، مداد و ...)
5. اغلب زود از كوره در میرود و سرو صدا و دعوا راه میاندازد
6. تقریبا گوشه گیر است ، بیشتر تنهائی بازی می كند
7. عموما حرف شنو است ، معمولا هر چه بزرگتر ها بگویند انجام می دهد
8. نگرانی های زیادی دارد ، اغلب به نظر نگران میاید
9. اگر كسی صدمه دیده ، ناراحت و یا مریض است او كمك می كند
10. دائم وول میزند و میجنبد
11. حداقل یك دوست خوب دارد
12. اغلب با بچه های دیگر می جنگد و به آنها زور می گوید
13. اغلب غمگین ، دل گرفته و یا گریان است
14. عموما بچه های دیگر او را دوست دارند
15. زود حواسش پرت می شود و تمركز فكر خود را از دست می دهد
16. در موقعیت های جدید مضطرب شده وبه دیگران می چسبد ، اعتماد به نفسش را زود از دست میدهد
17. با بچه های كوچكتر مهربان است
18. اغلب دروغ می گوید و یا حقه بازی می کند.
19. بچه های دیگر سر به سر او میگذارند و یا به او زور می گویند.
20. اغلب داوطلب می شود به دیگران كمك كند ( مثل پدر ، مادر ، معلمین یا بچه های دیگر)
21. قبل از اینكه دست به كاری بزند به آن فكر می كند
22. از خانه، مدرسه و جاهای دیگر دزدی می کند.
23. با بزرگترها کنار می آید تا افراد هم سن و سال خودش
24. ترسهای فراوانی دارد ، خیلی زود وحشت می كند
25. كارهایش را تا آخر انجام می دهد . دقت و توجه او خوب است
آیا نظرات و یا نگرانیهای دیگری دارید ؟
• به طور كلی آیا فكر می كنید این کودک یا نوجوان با هیچ یك از موضوعات زیر دچار مشكل می باشد:
احساسات ، تمركز كردن، رفتار یا كنار آمدن با دیگران ؟نخیر، بله كمی مشكل دارد، بله قطعا مشكل دارد، بله خیلی زیاد مشكل دارد
اگر جوابتان بله است ، لطفا : ً به سوالات زیر هم در مورد این مشكلات پاسخ دهید
• چه مدت است كه این مشكلات وجود دارند؟ کمتر از یک ماه، 1تا 5 ماه، 6 تا 12 ماه، بیش از یک سال
• آیا این مشكلات کودک یا نوجوان را ناراحت یا پریشان می كند؟ نخیر، کمی، زیاد، خیلی زیاد
• آیا این مشكلات اثر بدی در زندگی روزمره کودک یا نوجوان در موارد زیر دارد :
روابط با همسن و سال خود: نخیر، کمی، زیاد، خیلی زیاد
یادگیری در كلاس درس : نخیر، کمی، زیاد، خیلی زیاد
• آیا این مشكلات شرایط را برای شما و یا بچه های کلاس سخت می كند؟ نخیر، کمی، زیاد، خیلی زیاد
شرح سایت روان سنجی: این ابزار دارای پنج زمینه است: مشکلات هیجانی، مشکلات سلوک و رفتار، بیش فعالی، مشکل در ارتباط با همتا، مشکل در رفتار پسندیده
یادآوری: میان نسخه انگلیسی و نسخه فارسی 2-4 سال از گویه 17 به بعد تفاوت هایی هست.
یادآوری شود که پرسشنامه پیگیری برای این ابزار وجود دارد.
1) emotional symptoms‚ 2) conduct problems‚ 3) hyperactivity/inattention‚ 4) peer relationship problems and 5) prosocial behaviour
در ایران گزارش های زیر وجود دارد:
تهرانی دوست،مهدی؛ شهریور،زهرا؛ پاکباز،بهاره؛ رضایی،آزیتا. 1385. روایی نسخه فارسی پرسشنامه توانایی ها و مشكلات (SDQ). تازه های علوم شناختی » زمستان 1385 - شماره 32 (علمی-ترویجی) ؛ 33 تا 39.
تهرانی دوست،مهدی. شهریور،زهرا. محمودی قرائی، جواد. علاقبندراد، جواد. 1387. تأثیر آموزش تربیت سازنده فرزندان به والدین در كاهش مشكلات رفتاری كودكان. مجله روانپزشكی و روانشناسی بالینی ایران، سال چهاردهم، شماره 4، 371 -379.
آگیلار- وفایی، مریم. قره‌باغی، فاطمه. 1388. ویژگی‌‌های روانسنجی پرسشنامه توانایی‌‌ها و مشکلات در نمونه کودکان ایرانی. مجله روانپزشكی و روانشناسی بالینی ایران. 1388; 15 (3) :231-241.
جلیلی، نسرین. اکبر فهیمی، نازیلا. حسینی، سید علی. فرضی، مرجان. فلسفیان، راضیه. 1390. بررسی مشکلات رفتاری در کودکان فلج مغزی. فصلنامه علمی پژوهشی توانبخشی؛ 12 (4) :30-37
اعتبار: آلفا کرونباخ نسخه انگلیسی 0.73
چگونگی دستیابی
This instrument can be found at: http://www.sdqinfo.com/
نمره گذاری
"درست نیست" ، "كمی درست است " و "حتما درست است"
منابع برای آگاهی بیشتر
http://www.sdqinfo.com/
Goodman R (1997) The Strengths and Difficulties Questionnaire: A Research Note. Journal of Child Psychology and Psychiatry‚ 38‚ 581-586.
Goodman R‚ Meltzer H‚ Bailey V (1998) The Strengths and Difficulties Questionnaire: A pilot study on the validity of the self-report version. European Child and Adolescent Psychiatry‚ 7‚ 125-130.
Goodman R (1999) The extended version of the Strengths and Difficulties Questionnaire as a guide to child psychiatric caseness and consequent burden. Journal of Child Psychology and Psychiatry‚ 40‚ 791-801.
Goodman A‚ Lamping DL‚ Ploubidis GB (2010) When to use broader internalising and externalising subscales instead of the hypothesised five subscales on the Strengths and Difficulties Questionnaire (SDQ): data from British parents‚ teachers and children. Journal of Abnormal Child Psychology‚ 38‚ 1179-1191.